Perfectionisme en Rusten-in-zijn…
“Perfectionisme gaat uit van de vaste overtuiging dat controle op onze omgeving, op anderen en op onszelf vereist is en dat voor die controle een maximale krachtsinspanning nodig is. Anders krijgen we, denken we, in het leven niet wat we nodig hebben. In meer of mindere mate houden we er allemaal die overtuiging op na, de perfectionist is alleen maar iemand die dit voor ons op een heel duidelijke manier zichtbaar maakt…
Die overtuiging wordt in ons dagelijks leven heel duidelijk zichtbaar in ons “doeldenken”. Doeldenken is denken dat onze aandacht vanuit angst voor het verleden, vanuit zorgelijkheid naar de toekomst toe en vanuit onzekerheid over onze daadkracht voortdurend uit het Nu ofwel uit Zijn weghaalt. Daardoor kunnen we slechts zelden met onze aandacht goed aanwezig zijn waardoor echt genieten van het leven en er waarachtig plezier in hebben, onmogelijk wordt. Het leven wordt een soms meer, soms minder interessante en leuke brij van ervaringen waaraan de beleving van vreugde ontbreekt.
We vinden doeldenken zó normaal, het is zó verweven met ons dagelijks leven dat we het niet meer kunnen herkennen als het ultieme controlemiddel om ons uit een waarachtige beleving van het leven weg te houden.
Hoe ziet dat doeldenken er dan uit?
Rinus:
“Ik betrap mezelf zo vaak op doeldenken…
Ik heb bijvoorbeeld een boodschappenlijst gemaakt om boodschappen bij de natuurwinkel te gaan doen. Het is mooi weer, ik heb goede zin, voel me ontspannen en ik stap in de auto. In de buurt van de natuurwinkel parkeer ik de auto en stap uit. Op het moment dat ik uitstap, schiet ik in mijn doeldenken en begin ik al uit het Nu te verdwijnen.
Ik krijg allerlei ideeën en gedachten over de boodschappen die ik moet doen en onwillekeurig versnel ik mijn pas. De versnelling van mijn pas en het gevoel van “moeten” zijn de tekens dat ik uit het Nu verdwenen ben, ik ben bezig met mijn doel te moéten halen.
Mijn aandacht is niet meer bij het Nu maar ergens bij een doel in de toekomst waardoor ik me op mijn weg naar de winkel ineens veel minder ontspannen voel, al snel niet meer in de gaten heb dat het eigenlijk best mooi weer is, dat de mensen leuk gekleed zijn, dat sommige moeders heel gelukkig zijn met hun kinderen of wat dan ook.
Verlangzaam ik op zo’n moment heel bewust mijn pas, dan is het net of ik vanuit de toekomst terugval in het Nu: ineens neem ik waar wat er allemaal om me heen gebeurt en hoe ik me daarbij voel.
Zoiets als terugvallen vanuit warp 11 naar de lichtsnelheid.”
Dat is wat doeldenken met ons doet: het maakt ons onrustig en gespannen en versmalt onze aandacht zó sterk, dat we gewoon met oogkleppen op in het Nu rondlopen. En wát we nog kunnen zien, wordt ingekleurd door het filter van ons Egobewustzijn.
Eckhart Tolle verwoordt in zijn boek “De kracht van het Nu” (2) de gevolgen van het doeldenken dat hij de gevolgen van de identificatie met het verstand noemt, als volgt:
“Niet kunnen ophouden met denken is een afschuwelijke kwelling, maar we beseffen dat niet omdat vrijwel iedereen eronder lijdt, met als gevolg dat we het normaal vinden. Dit onophoudelijke mentale lawaai verhindert dat je het rijk van de stilte in je vindt dat onafscheidelijk is van Zijn. (…) De dwangmatige denker, en die aanduiding slaat op vrijwel iedereen, leeft in een toestand van afgesneden-zijn, in een krankzinnig ingewikkelde wereld met een aaneenschakeling van problemen en conflicten.”
Het is niet te vermijden en ook zeker de bedoeling dat je je hersens gebruikt om lijstjes en plannen te maken om je leven te regelen en daarmee te vergemakkelijken: daar heb je je hersens voor. Maar ons idee van behoeftigheid zorgt ervoor dat we maar bezig blíjven met die lijstjes. Erger nog: we breiden ze uit, verdiepen ze, vermeerderen ze, ze blijven al onze aandacht opslurpen om nog maar niet te spreken van onze niet-aflatende Aandacht om geld te verdienen om al die lijstjes te kunnen betalen.
En juist in die voortdurende, niet aflatende doelgerichtheid op de toekomst, vanuit onze angst, zorg en onzekerheid ontmoeten de “normaal controlerende” mens en de perfectionist (die er nog een schepje controle bovenop doet) elkaar op gelijke voet en is de “normale” mens in de basis hetzelfde als de perfectionist: we zijn geen haar beter, we weten alleen maar ons wantrouwen in het leven wat beter te verbergen en hanteerbaarder te maken.
Die voortdurende gerichtheid op de toekomst, ontspruitend aan wantrouwen jegens het ontspannen en in rust in het leven staan, het doeldenken, zorgt ervoor dat je voortdurend rondloopt met het idee dat je iets moét doen omdat “het” anders mis gaat.
De spanning en uitputting die hieruit voortvloeien, worden uiteindelijk te groot en brengen je bij je verlangen naar ontspanning en Rusten-in-Zijn.”
(Eerste deel van dit tweeluik uit: Geniet van het leven waarvoor je geboren bent. De magie van je Zielsplan. Rinus Roland. Pagina 146-148)